Szyna relaksacyjna na zęby, czyli metoda leczenia bruksizmu

2025-01-29
Bruksizm – czyli nawykowe zaciskanie i zgrzytanie zębami – jest problemem, który dotyka coraz większą liczbę pacjentów. Może on prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym ścierania szkliwa, uszkodzeń mechanicznych zębów, bólu mięśni twarzy czy zaburzeń w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych. Jednym ze sposobów leczenia tej dolegliwości jest stosowanie szyny relaksacyjnej. Jakie korzyści niesie terapia przy […]

Bruksizm – czyli nawykowe zaciskanie i zgrzytanie zębami – jest problemem, który dotyka coraz większą liczbę pacjentów. Może on prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym ścierania szkliwa, uszkodzeń mechanicznych zębów, bólu mięśni twarzy czy zaburzeń w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych. Jednym ze sposobów leczenia tej dolegliwości jest stosowanie szyny relaksacyjnej. Jakie korzyści niesie terapia przy użyciu specjalistycznej nakładki na zęby? Podpowiadamy!

Bruksizm jest uznawany za jedno z najczęstszych zaburzeń czynnościowych układu stomatognatycznego. Jego charakterystyczną cechą jest mimowolne, często nieświadome zaciskanie oraz zgrzytanie zębami, które w dłuższej perspektywie może prowadzić do patologicznego starcia tkanek twardych zębów i zmian w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ).

Wielu pacjentów przez długi czas nie zdaje sobie sprawy z problemu, ponieważ bruksizm często objawia się głównie w nocy. Dopiero nasilone objawy – przewlekły ból głowy, nadwrażliwość zębów czy trzaski w stawie skroniowo-żuchwowym – skłaniają ich do poszukiwania pomocy. Nowoczesna stomatologia oferuje kilka metod leczenia tej dolegliwości, a jednym z najczęściej stosowanych rozwiązań są szyny relaksacyjne – specjalne nakładki na zęby, które pomagają zmniejszyć napięcie mięśniowe oraz chronią zęby przed uszkodzeniami.

Bruksizm – czym jest, jakie są jego przyczyny, jak się objawia?

Bruksizm definiuje się jako mimowolną, nadmierną aktywność mięśni żucia, która nie jest związana z fizjologicznym procesem żucia pokarmu. Wyróżnia się dwa główne typy bruksizmu.

  • Bruksizm nocny (senny)

Występuje podczas snu i jest traktowany jako parasomnia (zaburzenie snu). Pacjenci często nie są świadomi tego nawyku, a pierwsze sygnały problemu dostrzegają dopiero, gdy pojawią się skutki uboczne, takie jak nadwrażliwość zębów czy bóle stawów skroniowo-żuchwowych.

  • Bruksizm dzienny (czuwania)

Ma charakter bardziej świadomy i jest związany głównie z reakcjami na stres oraz napięcie emocjonalne.

Przyczyny bruksizmu są wieloczynnikowe i obejmują zarówno aspekty psychogenne, jak i anatomiczne oraz neurologiczne. Najczęściej wymienia się:

  • stres i napięcie emocjonalne – długotrwały stres może prowadzić do wzmożonej aktywności mięśni żucia,
  • nieprawidłowości zgryzowe – wady zgryzu oraz zaburzenia okluzji mogą powodować nieprawidłowe, nadmierne zaciskanie zębów,
  • choroby neurologiczne – ryzyko wystąpienia bruskizmu zwiększają niektóre schorzenia neurologiczne, takie jak np. choroba Parkinsona,
  • zaburzenia snu – bezdech senny oraz inne zaburzenia snu, np. zespół niespokojnych nóg, mogą sprzyjać nadmiernemu napięciu mięśni żucia,
  • stosowanie używek oraz niektórych leków – alkohol, kofeina oraz niektóre leki psychotropowe również mogą zwiększać ryzyko wystąpienia bruksizmu.

Objawy bruksizmu różnią się w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia. Do najczęstszych należą: nadmierne ścieranie powierzchni zębów prowadzące do ich osłabienia, ból i napięcie mięśni twarzy, szczególnie po przebudzeniu, a także bóle głowy i migreny związane z przeciążeniem mięśni żucia. Pacjenci zauważają u siebie również zaburzenia w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego (trzaski, ból, ograniczenie ruchomości), pęknięcia szkliwa, nadwrażliwość zębów na zimno i ciepło, a także przewlekłe zmęczenie oraz pogorszenie jakości snu.

Szyna relaksacyjna, czyli nakładka na zęby dla pacjentów z bruksizmem

Szyna relaksacyjna to indywidualnie dopasowana nakładka na zęby, której celem jest zapobieganie skutkom bruksizmu oraz redukcja napięcia mięśniowego. Jej główną funkcją jest mechaniczne oddzielenie górnych i dolnych łuków zębowych (czyli szczęki i żuchwy), co eliminuje możliwość ich kontaktu oraz rozkłada siły żucia w sposób bardziej kontrolowany i równomierny.

Stosowanie szyny relaksacyjnej pozwala również na:

  • ochronę szkliwa przed dalszym ścieraniem,
  • zmniejszenie dolegliwości bólowych i dyskomfortu w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych,
  • redukcję epizodów napięciowych bólów głowy,
  • poprawę jakości snu, poprzez eliminację epizodów nocnego zgrzytania zębami.

Rodzaje szyn relaksacyjnych

Na rynku dostępne są różne rodzaje szyn relaksacyjnych, które można podzielić na:

  • szyny miękkie – stosowane niekiedy przy początkowym leczeniu bruksizmu, wykonane z elastycznego materiału, dostępne także w aptekach i sklepach medycznych,
  • szyny twarde – przygotowywane indywidualnie dla pacjenta w gabinecie stomatologicznym, wykonane z twardszego tworzywa (np. akrylu), charakteryzują się większą trwałością i precyzyjnym dopasowaniem,
  • szyny termoformowalne – wykonane z materiału, który po umieszczeniu w gorącej wodzie staje się plastyczny, co pozwala na dopasowanie szyny do indywidualnego kształtu zębów pacjenta w warunkach domowych.

Należy mieć świadomość, że choć szyny termoformowalne i miękkie można obecnie bez problemu kupić np. w sklepach internetowych czy aptekach, to jednak jedynym w pełni bezpiecznym sposobem leczenia bruksizmu jest terapia prowadzona przez lekarza dentystę. Stomatolog przeprowadzi specjalistyczną diagnostykę, pozwalającą wykryć przyczynę problemu i dopiero na tej podstawie wdroży odpowiednie leczenie. Szyna relaksacyjna na bruksizm nie u każdego będzie wystarczającym rozwiązaniem – w wielu przypadkach na wyeliminowanie tej dolegliwości pozwala dopiero terapia uwzględniająca np. leczenie ortodontyczne, rozwiązania z zakresu protetyki, a także fizjoterapię czy psychoterapię.

Cena szyny relaksacyjnej. Od czego zależy?

Koszt wykonania szyny relaksacyjnej waha się od 300 do 1500 zł i zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj nakładki, materiały użyte do jej produkcji oraz metoda wykonania. Profesjonalna szyna wykonana na zamówienie w gabinecie stomatologicznym będzie droższa, ale zapewni większy komfort i skuteczność terapii.

Jeśli zauważasz u siebie objawy bruksizmu, np. zgrzytanie zębami, bóle głowy czy nadwrażliwość zębów, nie zwlekaj – umów się na wizytę w Dento Clinic w Radomsku! Nasi specjaliści przeprowadzą niezbędną diagnostykę i pomogą dobrać metodę leczenia, dostosowaną do Twoich indywidualnych potrzeb. Zadbaj o swoje zęby już dziś!