Jak pokazują różnego rodzaju badania i sondaże, jednym z najczęściej wskazywanych przez Polaków powodów unikania wizyt u dentysty jest wciąż strach przed bólem towarzyszącym leczeniu. Wiele osób – zwłaszcza w średnim i podeszłym wieku – może jeszcze pamiętać czasy, gdy wiele zabiegów stomatologicznych wykonywało się bez znieczulenia, a dolegliwości z tym związane powodowały rozwój wieloletniego lęku przed dentystą. Warto jednak mieć świadomość, że obecnie stomatologia wygląda zupełnie inaczej, a dzięki szerokiej dostępności różnego rodzaju metod znieczulania bezbolesne leczenie zębów jest już standardem.
Jednym z najważniejszych trendów we współczesnej stomatologii jest to, że leczenie zębów ma dawać nie tylko optymalne efekty funkcjonalne i estetyczne, ale również ma być maksymalnie komfortowe dla pacjenta, tak aby nie odczuwał bólu, lęki i stresu. Dzięki rozwojowi nowoczesnego sprzętu, materiału i technik stomatologicznych, osiąganie takich rezultatów jest jak najbardziej możliwe – całkowicie bezbolesne leczenie zębów to już właściwie standard.
We współczesnej stomatologii stosowane są różne metody znieczulenia – począwszy od znieczulenia miejscowego (aplikowanego tradycyjnie lub komputerowo), przez sedację wziewną aż po znieczulenie ogólne. Warto wiedzieć, na czym polegają i w jaki sposób pozwalają eliminować ból podczas leczenia próchnicy, zabiegów endodontycznych, protetycznych czy chirurgicznych.
Bezbolesne leczenie zębów dzięki znieczuleniu miejscowemu
W większości procedur stomatologicznych świetnie sprawdza się znieczulenie miejscowe, które znacznie zwiększa komfort pacjenta podczas leczenia. Mówiąc najogólniej, polega ono na podaniu w obszar zabiegowy środka farmaceutycznego, który eliminuje odczuwanie bólu w obwodowym układzie nerwowym. Do najczęściej stosowanych środków znieczulających zalicza się m.in. lidokaina, artykaina, bupiwakaina oraz mepiwakaina – dawkę leku dopasowuje się m.in. do wieku, wagi i płci pacjenta, a także rodzaju przeprowadzanego zabiegu.
Wśród rodzajów znieczulenia miejscowego wyróżnia się natomiast:
• znieczulenie powierzchniowe – stosowane jako znieczulenie wstępne u osób mocno wrażliwych na ból, polega na zaaplikowaniu na błonę śluzową jamy ustnej żelu albo sprayu znieczulającego, co pozwala następnie podać zasadniczy środek znieczulający w formie iniekcji,
• znieczulenie nasiękowe – jedno z najczęściej stosowanych w stomatologii, m.in. przed ekstrakcjami oraz leczeniem kanałowym, polega na zaaplikowaniu środka znieczulającego w tkankę pomiędzy korzeniem zęba a otaczającą go kością,
• znieczulenie przewodowe – uznawane za jedno z silniejszych znieczuleń miejscowych, polega na podaniu leku w okolice większego nerwu odpowiadającego za przewodzenie bodźców w danym obszarze, pacjent nie odczuwa wówczas nie tylko bólu, ale także zimna, ciepła czy dotyku,
• znieczulenie śródwięzadłowe – w tym przypadku środek znieczulający podaje się bezpośrednio do szpary ozębnej, jest stosowane zazwyczaj jako uzupełnienie znieczulenia nasiękowego lub przewodowego np. podczas leczenia zębów z nieodwracalnym zapaleniem miazgi.
O zastosowaniu danej metody znieczulenia zawsze decyduje dentysta, biorąc pod uwagę indywidualną sytuację kliniczną pacjenta.
Zdrowy i piękny uśmiech bez bólu – znieczulenie komputerowe
W ostatnich latach technologia stomatologiczna rozwija się bardzo dynamicznie – także w zakresie znieczuleń, umożliwiając leczenie zębów bez bólu, redukując dyskomfort pacjenta i pozytywnie wpływając na jego odczucia związane z wizytą w gabinecie.
Jednym z takich osiągnięć technologicznych jest znieczulenie komputerowe. Na czym ono polega? Na podaniu środka znieczulającego w obszar zabiegowy, przy czym używa się do tego nie tradycyjnej strzykawki, ale nowoczesnego aplikatora. Na pierwszy rzut oka przypomina długopis, zakończony jednak cieniutką igiełką – po posmarowaniu tkanki żelem znieczulającym igiełkę wbija się w dziąsło, po czym urządzenie wyposażone w mikroprocesory elektronicznie dozuje dawkę podawanego środka. Komputerowe znieczulenie jest bardziej komfortowe dla pacjenta, a dodatkowo – wyeliminowane zostaje uczucie „rozpierania tkanek”, często występujące podczas tradycyjnego zastrzyku. Można je zastosować właściwie przed każdym zabiegiem, również u dzieci.
Tlen i podtlenek azotu, czyli gaz rozweselający w stomatologii
Jako metoda znieczulania przed leczeniem stomatologicznym stosowana jest także sedacja wziewna, czyli wprowadzenie pacjenta w lekki stan odurzenia, kiedy pozostaje świadomy, ale odczuwa odprężenie, relaks i pewien rodzaj przyjemnego oszołomienia. Na osiągnięcie takiego stanu pozwala mieszanina tlenu i podtlenku azotu, znana powszechnie jako gaz rozweselający.
Sedację stosuje się najczęściej u dzieci albo osób z silną dentofobią (czyli paraliżującym strachem przed dentystą) jako metodę uspokojenia, rozluźnienia oraz częściowego ograniczenia bólu przed podaniem zasadniczego znieczulenia, np. gdy pacjent panicznie boi się samego wkłucia. Co ważne, gaz rozweselający jest całkowicie bezpieczny dla organizmu – nie zwalnia tempa oddechu, nie wpływa na tętno, poziom ciśnienia czy zwiotczenie mięśni. Stomatolog może podawać go pacjentowi sam, bez udziału anestezjologa.
Dla pacjentów ze szczególnymi potrzebami – znieczulenie ogólne, czyli narkoza
Są sytuacje, kiedy do przeprowadzenia procesu leczenia nie wystarczy sedacja albo nawet najsilniejsze znieczulenie miejscowe. U niektórych pacjentów wykonuje się bardzo rozległe, mnogie ekstrakcje – np. przedtrzonowców, trzonowców oraz trzecich trzonowców – wymagające dużej ingerencji w tkanki, naruszenia kości itp. Skomplikowane zabiegi z zakresu chirurgii stomatologicznej i chirurgii szczękowo-twarzowej bywają niezbędne u osób z wadami wrodzonymi, po wypadkach komunikacyjnych i operacjach usunięcia nowotworów w obrębie twarzoczaszki. Są także pacjenci niepełnosprawni, upośledzeni umysłowo, niezdolni do jakiejkolwiek współpracy z dentystą – im także trzeba wyleczyć zęby.
We wszystkich tych sytuacjach jedynym rozwiązaniem bywa narkoza, czyli znieczulenie ogólne. Leczenie zębów w narkozie przeprowadza zespół medyczny, w skład którego wchodzi nie tylko dentysta, ale również anestezjolog, często także pielęgniarka anestezjologiczna lub stomatologiczna. Pacjent podczas takiego zabiegu pozostaje w głębokim śnie, jest całkowicie nieświadomy, nie odczuwa bólu ani żadnych bodźców zewnętrznych. Dzięki temu można u niego wykonać nawet najbardziej skomplikowane procedury.
Warto pamiętać, że leczenie w znieczuleniu ogólnym wymaga przygotowań – konieczne są badania krwi, EKG, czasem konsultacja z kardiologiem. Bywa wykonywane w warunkach szpitalnych lub w klinikach – w przystosowanych do tego salach.
Jak widać, dzięki nowoczesnym technikom i materiałom powszechnie dostępne są skuteczne i bezpieczne dla pacjentów metody bezbolesnego leczenia zębów. W naszej klinice Dentoclinic w Radomsku oferujemy pacjentom kompleksową opiekę stomatologiczną również w zakresie znieczuleń – dokładamy wszelkich starań, by leczenie przebiegało w jak najbardziej komfortowy dla pacjentów sposób. Skontaktuj się z nami i umów się na wizytę w dogodnym dla Ciebie terminie!