Według statystyk, w 2021 r. na ciężkie choroby przyzębia cierpiał na całym świecie ponad 1 mld ludzi. Badania przeprowadzone w Polsce dowiodły, że tylko 1% osób między 35. a 44. rokiem życia ma zdrowe przyzębie. Wszystkie te dane pokazują, że schorzenia przyzębia stanowią poważne wyzwanie – co więcej, ich konsekwencje obejmują nie tylko utratę zębów, ale także powikłania ogólnoustrojowe. Jakie są główne przyczyny chorób przyzębia? Jakie objawy powinny zwrócić uwagę? Jakie metody leczenia zapalenia przyzębia oferuje współczesna periodontologia? Podpowiadamy!
Zdrowie jamy ustnej to nieodzowny element ogólnego dobrostanu człowieka. Warto pamiętać, że obejmuje ono nie tylko zdrowie zębów, ale również kondycję dziąseł i przyzębia. Niestety, wiele osób bagatelizuje pierwsze objawy stanów zapalnych dziąseł, co prowadzi do rozwoju przewlekłego zapalenia przyzębia. Ono z kolei może powodować poważne komplikacje, m.in. ze strony układu sercowo-naczyniowego czy oddechowego. Dlatego tak ważna jest świadomość, że nie może być mowy o zdrowiu jamy ustnej bez zdrowego przyzębia!
Czym jest przyzębie?
Przyzębie to zestaw struktur otaczających zęby, które odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego narządu żucia. Składają się na nie dziąsła, cement korzeniowy, ozębna i kość wyrostka zębodołowego. Dziąsła m.in. chronią położone głębiej tkanki przed wnikaniem szkodliwych drobnoustrojów. Cement korzeniowy i ozębna zapewniają amortyzację oraz stabilizację zębów podczas żucia. Z kolei kość wyrostka zębodołowego utrzymuje zęby w zębodole.
Wszystkie te struktury są narażone na działanie różnych szkodliwych czynników, głównie bytujących w jamie ustnej bakterii. Pierwsze oznaki stanów zapalnych widoczne są w obrębie dziąseł – jeśli na tym etapie objawy zostaną zbagatelizowane, zapalenie rozwija się, obejmuje kolejne tkanki przyzębia i przechodzi w postać przewlekłą. Mowa wówczas o chorobie przyzębia, zwanej również paradontozą.
Przyczyny chorób przyzębia
Do najważniejszych przyczyn chorób przyzębia należą:
- płytka bakteryjna – to główny czynnik powodujący rozwój najpierw zapalenia dziąseł, a później chorób przyzębia,
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej – nieregularne i niedokładne szczotkowanie zębów oraz zaniedbania w czyszczeniu przestrzeni między zębami powodują osadzanie się płytki nazębnej, która szybko się mineralizuje i przekształca w kamień nazębny,
- palenie tytoniu – zaburza funkcje układu odpornościowego, utrudniając procesy regeneracyjne i sprzyjając postępowi stanu zapalnego,
- czynniki genetyczne – niektóre osoby są bardziej podatne na choroby przyzębia ze względu na indywidualne czynniki genetyczne,
- cukrzyca – podwyższony poziom cukru we krwi zwiększa ryzyko infekcji i przyspiesza rozwój stanów zapalnych.
Zapalenie przyzębia – objawy
Choroba przyzębia rozwija się stopniowo, a jej początkowym stadium jest stan zapalny dziąseł. Pierwszym sygnałem ostrzegawczym bywa najczęściej krwawienie dziąseł podczas szczotkowania zębów, które niestety często jest przez pacjentów bagatelizowane. W miarę postępu choroby pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i bolesność dziąseł, widoczne są recesje dziąseł, dochodzi do rozchwiania zębów, a także ich przedwczesnej utraty.
W zaawansowanych stadiach choroby przyzębia u pacjentów rozwijają się również patologiczne, pogłębione kieszonki przyzębne, w których gromadzą się bakterie i martwe tkanki, co dodatkowo zaostrza stan zapalny i prowadzi m.in. do nieprzyjemnego zapachu z ust.
Na czym polega leczenie chorób przyzębia?
Leczenie chorób przyzębia wymaga indywidualnego podejścia, dostosowanego do zaawansowania schorzenia. Pierwszym etapem jest zawsze szczegółowa diagnoza, obejmująca ocenę stanu dziąseł, pomiar kieszonek przyzębnych oraz badania radiologiczne.
W początkowych stadiach choroby kluczowe jest profesjonalne oczyszczenie jamy ustnej z płytki nazębnej i kamienia, czyli skaling i piaskowanie. W przypadkach bardziej zaawansowanych stosuje się kiretaż, czyli mechaniczne oczyszczanie kieszonek dziąsłowych. Eliminację infekcji wspiera także leczenie farmakologiczne, obejmujące np. stosowanie specjalistycznych antybakteryjnych żeli albo płukanek do ust, a także – w uzasadnionych klinicznie przypadkach – antybiotykoterapię.
W zaawansowanych stadiach choroby przyzębia konieczne mogą być zabiegi chirurgiczne, takie jak regeneracja tkanek czy przeszczepy dziąseł. Nowoczesne technologie, w tym lasery stomatologiczne, pozwalają na precyzyjne i małoinwazyjne zabiegi, przyśpieszające procesy gojenia.
Czy chorobom przyzębia można zapobiegać?
Paradontozie – tak jak wielu innym chorobom – można w dużej mierze zapobiegać. Podstawą jest regularna higiena jamy ustnej – szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie za pomocą szczoteczki o odpowiedniej twardości włosia oraz oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych pomaga usunąć płytkę bakteryjną, także z trudno dostępnych miejsc. Warto również stosować antybakteryjne płukanki do ust, które dodatkowo redukują liczbę szkodliwych drobnoustrojów.
Na wczesne wykrycie pierwszych objawów stanów zapalnych dziąseł i wdrożenie specjalistycznej profilaktyki – np. zabiegów profesjonalnej higienizacji – pozwalają regularne wizyty kontrolne u dentysty. Ważne jest również unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów i niezdrowa dieta, bogata w cukry proste.
Dlaczego leczenie zapalenia przyzębia jest konieczne?
Nieleczone choroby przyzębia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednym z najpoważniejszych skutków w obrębie jamy ustnej jest przedwczesna utrata zębów, co nie tylko obniża jakość życia, ale również wpływa na strukturę kości, powodując jej stopniowe zanikanie.
Ponadto, bakterie odpowiedzialne za choroby przyzębia mogą przenikać do krwiobiegu, przyczyniając się do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, zapalenia wsierdzia czy powikłań w przebiegu cukrzycy. Badania wskazują również na związek między paradontozą a przebiegiem ciąży oraz niską masą urodzeniową u noworodków. Dlatego wczesne podjęcie leczenia to inwestycja w zdrowie całego organizmu.
Choroby przyzębia to poważny problem, który wymaga kompleksowego podejścia i świadomej profilaktyki. Regularne wizyty u stomatologa, odpowiednia higiena jamy ustnej oraz szybka reakcja na pierwsze objawy mogą zapobiec poważnym powikłaniom. Nie zwlekaj – zadbaj o zdrowie swojego przyzębia już dziś! Umów się na wizytę w Dento Clinic w Radomsku, gdzie oferujemy nowoczesne, dopasowane do indywidualnych potrzeb leczenie periodontologiczne. Zapraszamy!